Kremrat minerale kundër diellit kanë fituar popullaritet vitet e fundit, të nxitura nga pretendimet se janë më të butë ose më të sigurt se homologët e tyre kimikë.
Por ndryshimet e vërteta midis dy llojeve të mbrojtjes nga dielli janë më teknike nga sa e kuptojnë shumë konsumatorë, duke e bërë të lehtë keqkuptimin e asaj që shkencëtarët dinë për efektet e tyre në shëndet.
Dallimet midis këtyre kremrave kundër diellit varen kryesisht nga përbërësit e tyre aktivë dhe mënyra se si ato bllokojnë rrezet ultravjollcë (UV).
Kremrat kimikë kundër diellit thithin rrezatimin UV, duke e shndërruar atë në nxehtësi dhe duke e liruar atë nga lëkura. Kremrat minerale kundër diellit, të quajtur ndonjëherë kremra fizikë kundër diellit, krijojnë një barrierë të hollë që kryesisht reflekton ose shpërndan rrezet UV larg lëkurës.
Edhe termat “mineral” dhe “kimik” mund të jenë mashtruese, duke qenë se të gjitha kremrat kundër diellit përdorin kimikate. Shumë formula me bazë minerale përdorin edhe substanca të tjera, të quajtura “përforcues”, për të ndihmuar përbërësit aktivë të funksionojnë më mire, shkruan Euronews.com.
Kremi kundër diellit dhe shëndeti
Shqetësimet rreth mënyrës se si kremrat kundër diellit ndikojnë në shëndetin tonë nuk janë asgjë e re, duke e shtyrë Komitetin Shkencor të Komisionit Evropian për Sigurinë e Konsumatorit (SCCS) të vlerësojë sigurinë e tre filtrave UV jo-minerale – oksibenzon, homosalat dhe oktokrilen – në vitin 2021 për shkak të shqetësimeve se ato mund të kenë veti që prishin sistemin endokrin.
SCCS përcaktoi se homosalati dhe oksibenzoni nuk ishin të sigurta në përqendrimet e përdorura zakonisht në atë kohë, dhe se oktokrileni ishte i sigurt në një përqendrim deri në 10 përqind – megjithëse paralajmëroi se të dhënat nuk ishin përfundimtare.
Një analizë, për shembull, vlerësoi se një person do të duhej të aplikonte krem kundër diellit çdo ditë për 277 vjet për të përjetuar të njëjtat efekte prishëse të hormoneve të vërejtura te minjtë që u ushqyen me oksibenzon në një laborator.
Megjithatë, Komisioni Evropian lëshoi kufizime të reja në vitin 2022 për të ulur sasinë e këtyre filtrave të lejuar në kremrat mbrojtës nga dielli.
“Ne praktikisht nuk i shohim më në treg, sepse prodhuesit e dinë se [ato mund të] shkaktojnë probleme ose nuk do të lejohen më në tregun evropian brenda pak vitesh”, tha për Euronews Health Laura Clays nga Euroconsumers dhe grupi belg i mbrojtjes së konsumatorit Test-Achats.
“Përtej këtyre rreziqeve të mundshme, disa njerëz me lëkurë të ndjeshme preferojnë kremrat minerale kundër diellit, të cilët përdorin përbërës si oksidi i zinkut dhe dioksidi i titanit, sepse kanë më pak gjasa të shkaktojnë acarim të lëkurës”, vijoi Clays.
Megjithatë, kur grupi i saj kreu teste për konsumatorët, disa formula vetëm me minerale ofruan mbrojtje më të dobët nga SPF sesa pretendonin etiketat e tyre, që do të thotë se “ato që përmbajnë vetëm filtra minerale nuk ju mbrojnë mjaftueshëm”, tha ajo.