Në një kohë kur teknologjia është bërë pjesë e pandashme e jetës së përditshme, edukimi për sigurinë kibernetike është shndërruar në një nevojë urgjente për nxënësit në shkollat e Kosovës.
Në vitet e fundit, shkollat në Kosovë kanë bërë përpjekje të konsiderueshme për të futur në kurrikulën e tyre elementet e edukimit për sigurinë kibernetike, por a është ky hap mjaftueshëm për të mbrojtur fëmijët dhe të rinjtë nga rreziqet që vijnë nga interneti?
Në një analizë të bërë nga redaksia e Telenews.al, vlerësohet se Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë e Kosovës duhet të marrë hapa konkretë për të përfshirë edukimin për sigurinë kibernetike në programet mësimore të shkollave fillore dhe të mesme. Ky vendim do të duhej të vinte si përgjigje ndaj rritjes së numrit të incidenteve kibernetike, ku fëmijët janë bërë objektiva të sulmeve kibernetike, ngacmimeve online dhe keqpërdorimeve të të dhënave personale.
Një projekt i tillë do të synonte që nxënësit të mësojnë rreth rëndësisë së ruajtjes së privatësisë në internet, identifikimit të sulmeve kibernetike, dhe masave që duhet të ndërmerren për të mbrojtur veten nga këto rreziqe. Përmes moduleve të dedikuara dhe trajnimeve për mësuesit, do të duhej që këta të fundit të jenë në gjendje të përcjellin njohuritë bazike te nxënësit, duke i përgatitur ata për një botë gjithnjë e më të lidhur digjitale.
Një nga aspektet më të rëndësishme të kësaj iniciative do të ishte bashkëpunimi me ekspertë të fushës dhe organizata ndërkombëtare që kanë përvojë në sigurinë kibernetike. Në këtë kontekst, shkollat do të duhej të kishin nisur të implementojnë programe të cilat janë të bazuara në praktikat më të mira ndërkombëtare dhe janë të përshtatura për nevojat dhe realitetin e Kosovës, duke marrë përkrahje të gjithëanshme nga MASHT-i.
Projekte të tilla mund të shihen si opsion për realizim edhe në bashkëpunim me organizata si UNICEF dhe USAID, të cilat kanë kontribuar edhe më herët me burime dhe ekspertiza të ndryshme për të siguruar që programet e edukimit në fushën e sigurisë kibernetike të jenë sa më efektive dhe gjithëpërfshirëse. Përmes këtyre bashkëpunimeve, do të synohej gjithashtu që të zhvillohen programe të veçanta për trajnimin e mësuesve, duke siguruar që ata të kenë njohuri të mjaftueshme për të trajtuar çështjet e sigurisë kibernetike në mënyrë adekuate.
Megjithatë, pavarësisht përparimeve të bëra, zbatimi i këtij programi nuk do të ishte pa sfida. Një ndër problemet kryesore sigurisht që do të ishte mungesa e burimeve të mjaftueshme financiare dhe infrastrukturore në shumë shkolla, sidomos në zonat rurale. Pasi shumë shkolla ende përballen me mungesë të pajisjeve teknologjike dhe mësuesve të trajnuar për të dhënë lëndë të tilla. Por Ministria duhet që ti tejkalojë edhe këto sfida dhe të sigurojë buxhetin e mjaftueshëm për diçka të tillë, sepse ka një rëndësi vitale në ditët e sotme.
Gjithashtu, përfshirja e plotë e të gjithë nxënësve në këtë lloj edukimi mbetet një sfidë, për shkak të ndryshimeve në nivelet e njohurive teknologjike mes nxënësve, si dhe mungesës së njohurive të prindërve për të mbështetur fëmijët e tyre në këtë proces. Prindërit, në shumicën e rasteve, janë të vetëdijshëm për rreziqet që paraqet interneti, por shpesh ndihen të paaftë për të ndihmuar fëmijët e tyre në çështjet teknologjike.
E ardhmja e edukimit për sigurinë kibernetike:
Megjithëse iniciativa të tilla në Evropë dhe botë janë ende në fazat e hershme, rezultatet e para kanë treguar se ka një rritje të ndërgjegjësimit mes nxënësve dhe mësuesve për rëndësinë e sigurisë kibernetike. Kjo nismë pritet të zgjerohet dhe të përfshijë gjithnjë e më shumë shkolla në të gjithë botën, me synimin që çdo nxënës të ketë njohuritë dhe mjetet e nevojshme për të naviguar botën online në mënyrë të sigurtë.
Në të njëjtën kohë, përpjekjet për të përfshirë sigurinë kibernetike si një pjesë të detyrueshme të kurrikulës mësimore në të gjitha nivelet arsimore, do të duhej të ishin një hap i rëndësishëm përpara për sistemin arsimor të Kosovës. Kjo jo vetëm që do të ndihmojë në mbrojtjen e nxënësve, por gjithashtu do të ndërtojë një kulturë të përgjegjshme dhe të sigurtë në përdorimin e teknologjisë.
Në fund të fundit, suksesi i kësaj nisme varet nga përkushtimi i të gjithë akterëve të përfshirë—që nga qeveria dhe shkollat, deri te prindërit dhe vetë nxënësit—për të siguruar që edukimi për sigurinë kibernetike të bëhet një prioritet në përgatitjen e brezave të rinj për të ardhmen digjitale. /Telenews.al/