Kortizoli është hormoni kryesor i stresit i prodhuar nga gjëndrat mbiveshkore. Nivelet e tij ndikohen nga faktorë të ndryshëm, siç janë gjumi, stresi, ushtrimet dhe sigurisht dieta. Kortizolit i është kushtuar shumë vëmendje vitet e fundit, veçanërisht nga dietologët, sepse mund të jetë një faktor që dikush të ketë vështirësi në humbjen e peshës ose në shtimin e shpejtë të peshës.
Ashtu si me sheqerin, ka ushqime që mund të rrisin ndjeshëm nivelet e kortizolit në gjak, duke shkaktuar rritje të nivelit të tij që i shtojnë më shumë stres trupit. Ushqime të tilla përfshijnë:
1. Sheqeri dhe karbohidratet e thjeshta
• Ëmbëlsira, pije të gazuara, bukë e bardhë, makarona të bardha
• Pse: Rritja e shpejtë e sheqerit në gjak shkakton një reagim të menjëhershëm nga gjëndrat mbiveshkore, duke rritur prodhimin e kortizolit.
2. Kafeina
• Kafe, pije energjike, çaj (sidomos i zi dhe jeshil në sasi të mëdha)
• Pse: Kafeina mund të rrisë përkohësisht nivelet e kortizolit, veçanërisht nëse konsumohet në sasi të mëdha ose kur jeni tashmë të stresuar.
3. Alkooli
• Birra, vera, pijet me përmbajtje të lartë alkooli
• Pse: Alkooli mund të prishë ritmet cirkadiane, të ulë cilësinë e gjumit dhe të shkaktojë rritje të prodhimit të kortizolit.
4. Yndyrat trans dhe ushqimet e përpunuara
• Ushqim i shpejtë, ëmbëlsira të përpunuara, ushqime të gatshme
• Pse: Ato shkaktojnë inflamacion në trup dhe shoqërohen me rritje të kortizolit.
5. Kripë e tepërt (natrium)
• Vakte të gatshme, patate të skuqura, produkte të konservuara
• Pse: Rritja e konsumit të natriumit mund të ndikojë në ekuilibrin e elektroliteve dhe funksionin e veshkave, duke rritur kortizolin.
Një faktor tjetër që rrit nivelin e kortizolit, sepse e streson trupin, janë dietat e shpejta. Dietat me shumë pak kalori mund ta rrisin vetë kortizolin, pasi trupi e percepton atë si një “gjendje mbijetese”.