Hulumtuesit shkencor bullgarë u regjistruan në Librin e Artë të Zyrës së Patentave në një ceremoni solemne në ndërtesën e administratës së Presidentit të premten. Libri i Artë, i krijuar në vitin 1981 për të shënuar 1300 vjetorin e krijimit të shtetit bullgar, hapet një herë në vit për të shtuar emrat e zbuluesve dhe shpikësve më të shquar bullgarë si shenjë mirënjohjeje për arritjet e tyre shkencore dhe krijuese.
Të regjistruar në Librin e Artë këtë vit ishin Prof. Pavlina Dolashka, drejtuese e një ekipi kërkimor në Institutin e Kimisë Organike me Qendrën Fitokimike në Akademinë Bullgare të Shkencave (BAS) dhe Prof. Kostadin Kostadinov, profesor i robotikës dhe mekatronikës në Institutin e Mekanikës. Toms Hrant Dersarkissian, shpikës me 50 vite punë në fushën e pronësisë industriale, është shpërblyer për kontribut të përgjithshëm në këtë fushë.
Prof. Dolashka ka një përvojë 30 vjeçare në kryerjen e hulumtimeve. Ajo është hulumtuese e natyrës që nxjerr substanca biologjikisht aktive nga kërmijtë e detit dhe të kopshtit, të aplikueshme në betejën kundër sëmundjeve infektive bakteriale, për rigjenerimin dhe riparimin e indeve. Në fillim të pandemisë COVID-19, kur maskat u zhdukën nga tregu, Prof. Dolashka dhe bashkëpunëtori i saj Prof. Nartsislav Petrov dolën me lloje maskash me filtra të qymyrit të aktivizuar nga gropat e kajsisë, të cilat nuk e lejojnë depërtimin e viruseve.
Prof. Kostadinov ka mbi 35 vjet punë në fushën e pronësisë industriale. Ai është autor dhe bashkëautor i 20 patentave në fushën e robotikës dhe mekatronikës, 11 prej të cilave janë zbatuar në industri të ndryshme, shkencë dhe mjekësi. Ai zhvilloi dhe implementoi robotin Microna 01 për fekondim in-vitro, si dhe robotin Hydro-Mina i cili është projektuar në një parim modular dhe është një kombinim i strukturave rajonale dhe lokale për mikro- dhe nano-manipulime.
Toms Hrant Dersarkissian është mbajtës dhe bashkëmbajtës i 14 certifikatave të së drejtës së autorit, tre patentave për shpikje dhe dhjetë modele të shërbimeve në fushën e automatizimit dhe inxhinierisë mekanike në industrinë e minierave. Karriera e tij profesionale është shoqëruar me një sërë projektesh të mëdha dhe inovative, duke filluar përfshirja e metodave të reja në prodhimin industrial të arit gjatë nxjerrjes së rërës, deri te metodat aktuale inovatore për përdorimin e mbetjeve të ndryshme teknologjike. Aktualisht, ai ka përqendruar përpjekjet e tij në një projekt për panele diellore të shpenzuara dhe në një projekt tjetër që u jep “jetë” baterive të vjetra.
Në ceremoni, presidenti Rumen Radev tha se regjistrimi në Librin e Artë të Zyrës së Patentave është ritual i respektit për shkencëtarët dhe shpikësit me një kontribut të rëndësishëm në përparimin e shoqërisë bullgare. Ai falënderoi të gjithë inovatorët bullgarë për punën këmbëngulëse, përpjekjen e përhershme drejt diçkaje të re, përkushtimin ndaj njerëzve dhe nevojave të shoqërisë bashkëkohore, zhvillimin e shkencës themelore dhe të aplikuar, dhe për vëmendjen kushtuar mbrojtjes së mjedisit./BTA/