I njohur në vend si Jabal Musa, Mali Sinai është vendi ku thuhet se Moisiut iu dhanë Dhjetë Urdhëresat.
Për vite me radhë, vizitorët ngjiteshin në malin Sinai me një guidë beduine për të parë lindjen e diellit mbi peizazhin e paprekur shkëmbor ose për të bërë ecje të tjera të udhëhequra nga beduinë.
Tani një nga vendet më të shenjta të Egjiptit – i nderuar nga hebrenjtë, të krishterët dhe myslimanët – është në zemër të një debati të pabesë mbi planet për ta shndërruar atë në një mega-projekt të ri turistik.
I njohur në vend si Jabal Musa, Mali Sinai është vendi ku thuhet se Moisiut iu dhanë Dhjetë Urdhëresat. Shumë besojnë gjithashtu se ky është vendi ku, sipas Biblës dhe Kuranit, Zoti i foli profetit nga shkurrja që digjej.
Manastiri i Shën Katerinës i shekullit të VI, i drejtuar nga Kisha Ortodokse Greke, është gjithashtu atje – dhe me sa duket murgjit e tij do të qëndrojnë tani që autoritetet egjiptiane, nën presionin grek, kanë mohuar se duan ta mbyllin atë.
Megjithatë, ekziston ende shqetësim i thellë se si vendi i izoluar prej kohësh në shkretëtirë – një vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s që përfshin manastirin, qytetin dhe malin – po transformohet. Hotele luksoze, vila dhe pazare tregtare janë në ndërtim e sipër atje.
Është gjithashtu shtëpia e një komuniteti tradicional beduin, fisit Jebeleya. Tashmë fisit, i njohur si Rojet e Shën Katerinës, i janë shkatërruar shtëpitë dhe eko-kampet turistike me pak ose aspak kompensim. Ata madje janë detyruar të nxjerrin trupat nga varret e tyre në varrezat lokale për të hapur rrugën për një parking të ri makinash.
Projekti mund të jetë paraqitur si një zhvillim i qëndrueshëm i domosdoshëm që do të nxisë turizmin, por ai gjithashtu u është imponuar beduinëve kundër vullnetit të tyre, thotë Ben Hoffler, një shkrimtar britanik udhëtimesh që ka punuar ngushtë me fiset Sinai.
“Ky nuk është zhvillim siç e shohin ose e kanë kërkuar Jebeleyat, por siç duket kur imponohet nga lart poshtë për t’i shërbyer interesave të të huajve mbi ato të komunitetit lokal”, i tha ai BBC-së.
“Një botë e re urbane po ndërtohet rreth një fisi beduin me trashëgimi nomade”, shtoi ai. “Është një botë nga e cila ata gjithmonë kanë zgjedhur të qëndrojnë të shkëputur, për ndërtimin e së cilës nuk kanë dhënë pëlqimin dhe një botë që do t’ua ndryshojë vendin në atdheun e tyre përgjithmonë”.
Vendasit, të cilët numërojnë rreth 4 mijë vetë, nuk janë të gatshëm të flasin drejtpërdrejt për ndryshimet.
Deri më tani, Greqia është fuqia e huaj që ka qenë më e zëshme në lidhje me planet egjiptiane, për shkak të lidhjes së saj me manastirin.
Tensionet midis Athinës dhe Kajros u ndezën pasi një gjykatë egjiptiane vendosi në maj se Shën Katerina – manastiri më i vjetër i krishterë në botë që përdoret vazhdimisht – ndodhet në tokë shtetërore.
Pas një mosmarrëveshjeje dhjetëvjeçare, gjyqtarët thanë se manastiri kishte “të drejtë të përdorte” vetëm tokën ku ndodhet dhe vendet fetare arkeologjike që ndodhen përreth tij.
Kryepeshkopi Jeronymos II i Athinës, kreu i Kishës së Greqisë, nxitoi ta denonconte vendimin.
“Prona e manastirit po sekuestrohet dhe shpronësohet. Ky far shpirtëror i Ortodoksisë dhe Helenizmit tani po përballet me një kërcënim ekzistencial”, tha ai në një deklaratë.
Në një intervistë të rrallë, Kryepeshkopi i Shën Katerinës, Damianos, i tha një gazete greke se vendimi ishte një “goditje e rëndë për ne… dhe një turp”. Mënyra se si e trajtoi çështjen çoi në përçarje të ashpra midis murgjve dhe në vendimin e tij të fundit për t’u larguar.
Patriarkana Ortodokse Greke e Jerusalemit theksoi se vendi i shenjtë – mbi të cilin ka juridiksion kishtar – i ishte dhënë një letër mbrojtjeje nga vetë Profeti Muhamed.
Ajo tha se manastiri bizantin – i cili në mënyrë të pazakontë strehon edhe një xhami të vogël të ndërtuar në epokën Fatimide – ishte “një strehë paqeje midis të krishterëve dhe myslimanëve dhe një strehë shprese për një botë të zhytur në konflikt”.
Ndërsa vendimi i diskutueshëm i gjykatës mbetet në fuqi, një valë diplomacie kulmoi në fund me një deklaratë të përbashkët midis Greqisë dhe Egjiptit që siguronte mbrojtjen e identitetit dhe trashëgimisë kulturore greke ortodokse të Shën Katerinës.