Donald Trump sfidoi anketuesit dhe parashikimet e medias për një garë të ngushtë për të mposhtur sfiduesen e tij demokrate Kamala Harris me një diferencë mjaft të madhe, duke u bërë vetëm njeriu i dytë në historinë e SHBA-së që nga Grover Cleveland në 1892 që fitoi dy mandate jo të njëpasnjëshme si president.
Dhe ndërsa “të qetësohet pluhuri”, në qendër të vëmendjes do të kthehet pyetja e madhe: çfarë më pas?
Si do të ndikojë ngritja e jashtëzakonshme e Trump në pozicionin më të fuqishëm politik në botë në luftën e përgjakshme të Izraelit në Gaza dhe në konflikte të tjera në Lindjen e Mesme?
Sipas një shkrimi të TrtWorld, përcjell Telegrafi, që nga 7 tetori 2023, SHBA-ja është tërhequr gjithnjë e më shumë në konfliktet e shumta që shkatërrojnë rajonin, veçanërisht përleshjet midis Izraelit dhe Iranit.
Trump përcolli një mesazh paqeje gjatë fjalimit të tij të fitores të mërkurën, duke thënë: “Unë nuk do të filloj luftëra, do të ndaloj luftërat”.
Analistët, megjithatë, pohojnë se fjalët e presidentit të zgjedhur duhet të merren me pak rezervë.
“Është ende shumë herët për të thënë nëse Trump do të përmbushë premtimet e tij për t’i dhënë fund luftës në Lindjen e Mesme dhe në botë”, mendon Yousef Alhelou, një analist politik palestinez.
Ai madje tërheq vëmendjen për mundësinë e tmerrshme që Trump mund të “përshpejtojë” luftën në Gaza duke lejuar Izraelin të intensifikojë shtypjen e palestinezëve.
Palestinezët nuk presin që Trump të jetë një president pro-palestinez, sepse ata besojnë se “përfundimi i luftës” është një slogan politik që synon t’i shërbejë fushatës së tij zgjedhore, sipas Alhelou.
Palestinezët akuzojnë Uashingtonin se është bashkëpunëtor me krimet e luftës dhe gjenocidin e qeverisë së Netanyahut në Gaza, thotë Alhelou, duke shtuar se njerëzit në territoret e pushtuara do të dëshironin që administrata e re Trump të detyrojë Izraelin t’i japë fund okupimit dhe të respektojë ligjet ndërkombëtare dhe normat e të drejtave të njeriut.
A mund të jetë Trump ndryshe?
Palestinezët besojnë se të gjithë presidentët amerikanë – qoftë demokratë apo republikanë – kanë ndjekur gjithmonë të njëjtat politika kur bëhet fjalë për pushtimin e tokave të tyre nga Izraeli, thotë ai.
“Por ndoshta Trump do të na befasojë. Ne do të shohim nëse ai është vërtet i interesuar për t’i dhënë fund luftës”, ka thënë Alhelou për TRT World.
Komuniteti arabo-amerikan në SHBA ka votuar kryesisht për Trump, sepse shpresojnë se ai mund të ketë një motiv real për t’i dhënë fund luftës, thotë analisti palestinez. Dhe kjo mund të kishte luajtur një rol kritik në disa shtete si Michigan, një shtet “i pavendosur”, për t’u kthyer “kah e kuqja”.
Gjatë një paraqitjeje publike në Dearborn, Michigan, i cili ka një popullsi të konsiderueshme arabo-amerikane, Trump iu përgjigj një pyetjeje mbi situatën në Gaza duke thënë: “(Lufta) Duhet të ndalet. Duhet të bëjmë diçka që do të bëjë gjithçka të funksionojë. Ajo që duam është paqja”.
Sipas Ecaterina Matoi, një studiuese në Institutin Politik dhe Ekonomik të Lindjes së Mesme, megjithëse Trump mori shumë vendime pro-izraelite – si njohja e Jerusalemit si kryeqyteti i Izraelit, pranimi i sovranitetit izraelit mbi lartësitë e pushtuara të Golanit dhe ndërmjetësimi i Marrëveshjeve të Abrahamit midis disa shteteve të Gjirit dhe Tel Aviv gjatë mandatit të tij të parë – ai mund të ketë një qasje të ndryshme këtë herë.
Por kjo qasje mund të mos përkthehet në pranimin e një shteti palestinez sepse shumë mbështetës financiarë të fushatës së Trump janë grupe sioniste që mbrojnë interesat izraelite dhe një qëndrim të ashpër kundër Iranit dhe aleatëve të tij, sipas Matoi.
Në këtë kuptim, marrëdhëniet e Iranit me Rusinë dhe Kinën dhe pranimi i tij në aleancën jo-perëndimore BRICS mund të kenë gjithashtu një ndikim në veprimet e administratës së dytë Trump përballë konfliktit palestinez, thekson ajo.
“Të gjitha këto flasin për një dozë të caktuar pasigurie dhe paparashikueshmërie në lidhje me politikën e jashtme të Amerikës nën administratën e re Trump në rajon”, shton Matoi.
“Megjithatë, le të shpresojmë se Trump do ta mbajë fjalën e tij dhe të paktën do të ndalojë luftërat dhe masakrën e vazhdueshme në Gaza…dhe për të gjitha çështjet e tjera, ai do t’i drejtohet diplomacisë dhe negociatave.”
Pas fitores së Trump, analistët kanë theksuar se Trump mund të tundohet për të përmbushur premtimin e tij për të luajtur paqebërësin për t’i dhënë fund konflikteve në pjesë të ndryshme të botës.